Hoa Hướng Dương: “Viên ngọc trai trong làng văn học hải ngoại”

• Đặng thiên Sơn

Khi nói về thi sĩ, nhà văn Hoa Hướng Dương tôi đặt tựa cho bài viết như trên không biết có quá đáng không? Nhưng tôi nghĩ đúng hay sai, quá đáng hay không cũng không quan trọng bằng đã nói ra được suy nghĩ của mình.

Trong triết học có lối suy luận gọi là “tam đoạn luận”. Tam đoạn luận đưa ra “tiền đề”, rồi “trung đề” và đi đến “kết luận”. Thí dụ như người ta nói: “cái gì hiếm thì quí - ngọc trai hiếm - nên ngọc trai quí.

Từ suy luận như trên tôi so sánh Hoa Hướng Dương như một hạt ngọc trai trong trong làng văn học hải ngoại. Làm thơ, viết truyện để được người đời tặng cho danh hiệu là Thi sĩ, Nhà văn đã là một việc khó. Nhưng, với Hoa Hướng Dương, trong hoàn cảnh hiện tại chị vượt qua mọi thử thách để hoàn thành nhiều tác phẩm thơ, văn, đóng góp vào nền văn học hải ngoại thì quả là một việc làm hiếm hoi.

Nhiều người đã nói làm một vài câu thơ, viết một trang thư tình cho người yêu đã khó, huống chi làm thành những tập thơ, viết thành những câu chuyện dài thì càng khó hơn. Đối với một người nhìn thấy được, quan sát được, đọc sách, đọc báo được mà đã khó như vậy, thì đối với Hoa Hướng Dương một người lấy đêm làm ngày, lấy ngày làm đêm, lấy bóng tối làm ánh sáng, lấy ánh sáng làm bóng tối, với cái “computer” vừa nghĩ vừa “gõ” từng chữ để hoàn thành các tác phẩm thơ, văn như: “Gọi Hồn Dân Tộc, Gãy Gánh Kiêu Sa, Mùa Xuân Đã Mất, truyện dài “Qua Biển”. Để rồi đến “Kiếp Lục Bình”, thì quả là một sự kỳ điệu, phi thường trên đời.

Tôi quen biết anh, chị Hoa Hướng Dương vào những năm cuối thập niên 80, khi chân ướt, chân ráo đến định cư tại Thung Lũng Hoa Vàng, San Jose. Lúc ấy, Hoa Hướng Dương còn là người bình thường, hai mắt sáng như đèn pha. Sáng dậy đi làm, chiều về lo cơm nước cho chồng, cho con. Cuộc đời thật tươi vui, hạnh phúc, để sáng tác những vần thơ. Thơ của Hoa Hướng Dương là nỗi lòng người viễn xứ, là sự khoắc khỏai, xót xa khi nghĩ về cho một dân tộc đang sống lầm thang trong tay bạo quyền Việt Cộng. Là ý chí đấu tranh bất khuất của người Việt hải ngoại, đã nhiều lần đăng trên tờ Nguyệt San Chứng Nhân, tiếng nói của Tổng Hội CTNCT/VN/HN, khi tôi còn là Tổng Thơ Ký của tờ báo.

Sau đó vào một buổi chiều, một người bạn báo tin cho tôi hay “ông trời” đã lấy đi ánh sáng đôi mắt của Hoa Hướng Dương. Thì ra ông trời đã sinh ra con ng ười, ông ấy muốn lấy đi những gì đã cho thật hết sức bất chợt, nó đến như cơn địa chấn. Nhắc lại chuyện cũ tôi còn bàng hoàng như mới ngày nào.

Khi Hoa Hướng Dương nhờ tôi đọc thâu băng bản thảo “Kiếp Lục Bình” lúc đó tên là “Đời Tỵ Nạn” đang được viết từng trang, từng ngày, để Hoa Hướng Dương nghe lại cần them, bớt ý tứ gì không! Tôi đã có ý định viết đôi lời về tác giả. Tôi đem ý định này nói cho anh, chị ấy nghe. Hoa Hướng Dương cười hỏi tôi: “Anh Sơn có biết bây giờ người ta đã nuôi được ngọc trai trong hồ rồi không !” Tôi đáp: “Biết chớ! Nhưng viên ngọc trai tôi nói đến ở đây là viên ngọc thật của hòn đảo Phú quốc, nên lúc nào nó cũng hiếm và quí.”

Cho nên, nhân dịp Hoa Hướng Dương ra mắt tự truyện “Kiếp Lục Bình”, mà tôi và các anh Đào Đức Chương, Nguyễn Trung Dũng cùng Hoa Hướng Dương tổ chức tại nhà hàng Grand Fortune trên đường Monterey vào ngày Chủ nhật 31/5/09, tôi nói về HHD không phải vì sự cảm thông của người cầm bút trong Hội Văn Bút VNHN, mà vì tôi đã nhận ra một sức sống, một ý chí phấn đấu phi thường của một người phụ nữ Việt Nam. Người đó dù trong hoàn cảnh của “kiếp sống tối tăm”, nhưng vẫn hiên ngang vùng lên, đứng dậy, để trở thành một người vợ đảm đang, một người mẹ mẫu mực, một người con của quốc gia Việt Nam chân chính. Những điều mà thế hệ mai sau cần biết, cần hiểu để noi theo.

Ngay từ chương đầu của “Kiếp Lục Bình” nói về sự ra khơi bất đắc dĩ của làng sóng vượt biên, tôi đã thấy thích thú ngay vì lối viết sặc mùi “nước lợ, phèn chua” miềm Nam của Hoa Hướng Dương. Rồi từng chương kế tiếp, khi Hoa Hướng Dương viết tới đâu thì “email” cho tôi đọc tới đó, cho đến hết hơn 350 trang. Tôi nghĩ rằng mình phải viết cái gì đó, để chia sẽ sự thích thú của mình với bạn bè, đồng hương xa gần về một nhân vật hiếm hoi của cộng đồng VN tại hải ngoại.

Hoa Hướng Dương trong “Kiếp Lục Bình” vừa trôi nổi vừa trổ bông có lúc ngập tràn niềm tin khi nhìn về tương lai trong nắng hồng rực rở của buổi sáng mặt trời mọc ở phương Đông lúc chân ướt, chân ráo đặt chân đến xứ lạ quê người. Có lúc vồn vả, vui tươi, hăm hở, bồi hồi nói về thời niên thiếu, về tình mẫu tử, về những ngày, tháng chị, em, cô, bác quây quần bên nhau. Để rồi thảng thốt với tai họa xảy đến vừa đau buồn vì “tại họa”, vừa ê chề, xót xa khi gặp phải những ông thầy “lang băm” thổ tả, với tâm trạng nghe người ta nói thầy nào hay thì mò tới đó. Và phẫn nộ, quyết liệt, không nương tay với bọn Việt cộng, Việt gian phản bội cộng đồng. Đồng hương đọc rồi sẽ thấy…

Qua 25 chương của “Kiếp Lục Bình”, người đọc dù Nam hay Nữ sẽ nhận ra mình, vì mỗi chương là nỗi lòng của con người mà tác giả đã nói thay cho người đọc với niềm vui, nỗi buồn của đời tỵ nạn. Hoa Hướng Dương kể sạch, nói hết mà không dấu diếm, ngượng ngùng, e thẹn hay sợ mích lòng một một ai. Bởi vì: “Có sao nói vậy người ơi!”

Khi đề cập đến hiện tượng những người mang nhãn hiệu quốc gia đi vái lạy một đảng viên cao cấp của tập đoàn cộng sản VN, Hoa Hướng Dương đã thẳng thắn nói đến tên tuổi thành phần Việt gian hải ngoại này tại Toà Thị Chính San Jose ngày 06 tháng 04 năm 2008. Và cũng không đắn đo khi ca ngợi những người đã phản đối hành động của bọn vô liêm sĩ. Hành động đã làm đau lòng người còn sống, sỉ nhục và tổn thương đến anh linh của những người đã chết. Hoa Hướng Dương đã nói thật, nói thẳng không chừa một ai, như một người sáng mắt chứng kiến hành động của những kẻ lòng dạ đổi trắng thay đen, từ biến cố Little Saigòn đã kéo theo một chuỗi vấn đề mà cộng đồng chúng ta cùng nhau hợp sức giải quyết ... Để mọi người cùng nhận ra rằng:

“Thà đui sáng trí, sáng lòng.
Còn hơn sáng mắt mà tâm tồi mù”
(thơ Hoa Hướng Dương)

Hãy nghe Hoa Hướng Dương tâm sự: “Đời sống có nhiều sự đổi thay, bất trắc thường xảy đến cho tất cả mọi người. Vì thế chúng ta phải cố gắng vượt qua và nghĩ đến những điều tích cực. Cũng như tôi thường tự nghĩ, sự tối tăm của cá nhân không to lớn, đau đớn bằng sự tối tăm của một dân tộc. Sự mất ánh sáng của một con người không quan trọng , không tổn thất nhiều bằng sự mất đi ánh sáng tự do của một chính thể, một quốc gia. Vì vậy tôi vẫn kiên trì đứng lên không khuất phục trước nghịch cảnh đau thương này.” Và kết luận : “Mong các em, các cháu sẽ đi đúng đường, đúng lối, sẽ là những khóm lục bình con rồi cũng sẽ tiếp tục trổ bông. Dù đường đời có nhiều gian nan, nguy khốn cũng phải ráng sức vượt qua để làm rạng danh con Hồng, cháu Lạc”

Vì không phải là một nhà phê bình, nên tôi không nói về hình thức, nội dung của tự truyện “Kiếp Lục Bình”, nhưng tôi tin rằng khi cầm quyển sách trên tay và đọc xong, mọi người sẽ hài lòng. Cho nên, với tôi, tôi nghĩ mỗi gia đình người Việt nên có một quyển trong tủ sách gia đình mình, để chúng ta cùng nhận ra giá trị nghị lực phi thường của người phụ nữ VN. Trong đó thân phận người đàn bà trong vai trò làm vợ, làm mẹ và làm một đứa con yêu của đất nước không phải là điều dễ dàng. Và cuối cùng khi viết những giòng chữ này, tôi không ngại có người sẽ cho rằng tôi quá lời, mà ngược lại tôi e rằng mình không đủ ngôn ngữ để nói thay, diễn tả hết được suy nghĩ của tác giả đã uốn nắn từng chử, từng câu trong “ Kiếp Lục Bình”.

*Đặng thiên Sơn
Tháng 5 năm 2009